-
1 ῥάκος
ῥάκος, τό, 1) zerrissenes, zerlumptes, zerfetztes Kleid, Lumpen, Fetzen; oft in der Od.; ῥάκος ἀμφιβαλέσϑαι, 6, 178. 13, 434 u. sonst; ζώσατο μὲν ῥάκεσιν περὶ μήδεα, 18, 67; übh. ein Stück Zeug, ῥάκεα φοινίκια, Her. 7, 76. Auch wie bei uns übrtr., διαρταμήσει σώματος μέγα ῥάκος, Aesch. Prom. 1025, ϑάλπεται ῥάκη, Soph. Phil. 39. 274, ἀμφίβληστρα σώματος ῥάκη, Eur. Hel. 1085; Ar. Plut. 540 Ran. 406 u. öfter; ῥάκος πολυσχιδές, Luc. merc. cond. 39 u. öfter; Plut. u. a. Sp. – 2) die Runzeln im Gesicht, vgl. Ar. Plut. 1064, εἰ δ' ἐκπλυνεῖται τοῦτο τὸ ψιμύϑιον, wenn sie die Schminke aus-, abwaschen wird, ὄψει κατάδηλα τοῠ προςώπου τὰ ῥάκη, wo der Schol. τὰς ῥυτίδας erkl.; Antiphil. 41 (IX, 242) nennt einen alten Schiffer μυριέτης ἁλίοιο βίοιο ῥάκος, einen Fetzen, Ueberbleibsel, Trümmer; vgl. Luc. Tim. 32; Jac. A. P. p. 308. – S. auch βράκος.
-
2 θάλπω
A , Alciphr.2.4: [tense] fut. [voice] Med. in pass. senseθάλψομαι Id.3.42
:—heat, soften by heat, Od.21.179, al.:—[voice] Pass.,ἐτήκετο κασσίτερος ὣς.. θαλφθείς Hes.Th. 864
, cf. S.Tr. 697: metaph., to be softened, deceived,αἴ κε μὴ θαλφθῇ λόγοις Ar.Eq. 210
.II heat, warm, without any notion of softening, καῦμ' ἔθαλπε (sc. ἡμᾶς) S. Ant. 417; θερμὴ ἡμᾶς ἀκτὶς θ. Ar.Av. 1092; keep warm,χλανιδίων ἐρειπίοις θάλπουσα καὶ ψύχουσα Trag.Adesp.7
: prov., θ. τὸν δίφρον, of an idle life, Herod.1.37;θ. τὰς κοχώνας Id.7.48
; τὴν βαίτην θάλπουσαν εὖ ib. 129:—[voice] Pass., Hp.Aff.4; θάλπεσθαι τοῦ θέρους to be warm in summer, X.Cyr.5.1.11;τῷ πυρὶ θάλψομαι Alciphr.3.42
: metaph., ἔτι ἁλίῳ θάλπεσθαι to be alive, Pi.N.4.14.III metaph., of passion, heat, inflame,ἣ Διὸς θάλπει κέαρ ἔρωτι A.Pr. 590
, cf. S.Fr. 474 ([voice] Pass.);ἔθαλψεν ἄτης σπασμός Id.Tr. 1082
:—[voice] Pass., ; θάλπῃ ([ per.] 2sg.)ἀνηκέστῳ πυρί S.El. 888
;εἴ σευ θάλπεταί τι τῶν ἔνδον Herod. 2.81
.2 comfort,ὕπνος.. θάλπει κέαρ B.Fr.3.11
, cf. Fr.16.2, Com.Adesp.5.16D.; cherish, foster,ἄλλον θάλπε φίλον Theoc.14.38
;ὡς ἐὰν τροφὸς θάλπῃ τὰ ἑαυτῆς τέκνα 1 Ep.Thess.2.7
;τὴν ἑαυτοῦ σάρκα Ep.Eph.5.29
;τὸ ἀσθενοῦν Alciphr.2.4
;θ. καὶ τρέφειν PMasp.6
B 132 (vi A.D.); τὴν πόλιν θ. tend it with fostering care, OGI194.5 (Egypt, i B.C.).3 ἐμὲ οὐδὲν θ. ἡ δόξα I care nothing for glory, Alciphr.2.2;ἐμὲ οὐδὲν θ. κέρδος Aristaenet.1.24
.IV intr., to be full of heat, vigorous, Arist.Pr. 879a33; θάλψαι τρεῖς ποίας to live three summers, AP7.731 (Leon.). -
3 θάλπω
θάλπω, warm machen, erwärmen; στέατος μέγαν τροχὸν ϑάλποντες Od. 21, 179. 184. 246; ὑπό τ' εὐτρήτου χοάνοιο ϑαλφϑεὶς κασσίτερος Hes. Theog.863; ἔτι ἁλίῳ ἐϑάλπετο, d. i. er lebte noch, Pind. N. 4, 14, wie τρεῖς ποίας ϑάλψαι ὑπ' ἠελίῳ sc. ἑαυτόν Leon. Tar. 79 (VII, 731); Soph. Tr. 694; ϑάλπεται ῥάκη Phil. 38, wie φοίνικας ἁλίῳ πέπλους ϑάλπουσα Eur. Hel. 183, d. i. trocknen. – Einzeln in sp. Prosa, wie ἐϑάλπετο im Ggstz von ἐῤῥίγου Sext. Emp. pyrrh. 1, 82. – Auch vom Brüten der Vögel. – Uebertr., mit Liebe entzünden, entflammen, ἣ Διὸς ϑάλπει κέαρ ἔρωτι Aesch. Prom. 592, wie pass. Ζεὺς γὰρ ἱμέρου βέλει πρὸς σοῦ τέϑαλπται 653; von Raserei, 881; vom Schmerz, καί μ' ἔϑαλπε Soph. Ant. 415; ἔϑαλψεν ἄτης σπασμός Tr. 1072, intrans., entbrannte; pass., εἰς τί μοι βλέψασα ϑάλπει τῷδ' ἀνηκέστῳ πυρί; von heilloser, leidenschaftlicher Hoffnung, El. 876; quälen, martern, Alciphr. 2, 2; Aristaen. 1, 24; auch betrügen, αἴ κε μὴ ϑαλφϑῇ λόγοις Ar. Equ. 210; ἄλλον ἰοῖσα ϑάλπε φίλον, lieben, Theocr. 14, 38.
-
4 θαλπω
1) нагревать, разогревать(στέατος τροχόν Hom.; τόξον Hom.)
κασσίτερος θαλφθείς Hes. — нагретое олово;ἔτι ἁλίῳ θάλπεσθαι Pind. — греться еще на солнце, т.е. быть еще в живых2) греть, жечь, обжигатьχρόνον τοσοῦτον ἔς τε καῦμα ἔθαλπε Soph. — все время, пока не стал жечь зной;
ἥ ἁφέ ἀπὸ πυρὸς θαλπομένη Sext. — ощущение ожога от огня;θάλπεσθαι τοῦ θέρους Xen. — страдать от летней жары3) сушить(ἁλίῳ πέπλους Eur.; ῥάκη θάλπεται Soph.)
4) перен. воспламенять, разжигать(κέαρ τινὸς ἔρωτι θ. Aesch.)
ἱμέρου βέλει πρός τινος θάλπεσθαι Aesch. — возгораться страстью к кому-л.;ἐς τί βλέψασα θάλπει τῷδε πυρί ; Soph. — из-за чего ты вне себя от радости? (досл. на что глядя горишь ты этим огнем?)5) греть, лелеять(ἄλλον φίλον Theocr.; ἐκτρέφειν καὴ θ. τέν ἑαυτοῦ σάρκα NT.)
6) (sc. ἑαυτόν) гретьсяτρεῖς ποίας θάλψαι ὑπ΄ ἠελίῳ Anth. — прожить три лета
7) пламенеть, быть страстным(αἱ ψυχραὴ φύσεις θάλπουσιν Arst.)
8) (ср. русск. «нагреть») обманывать, надувать
См. также в других словарях:
θάλπω — (AM θάλπω) 1. θερμαίνω, ζεσταίνω («θερμὴ ἡμᾶς ἀκτὶς θάλπει», Αριστοφ.) 2. παρηγορώ, εμψυχώνω, εγκαρδιώνω 3. περιποιούμαι, φροντίζω («τὴν πόλιν θάλπω» περιβάλλω με αγάπη και στοργή την πόλη) μσν. αρχ. 1. εκκολάπτω 2. κάθομαι πάνω σε κάτι αρχ. 1.… … Dictionary of Greek